Theo đó, Quyết định đưa vụ án ra xét xử đối với “ông chủ” Việt Á Phan Quốc Việt cùng hai cựu Bộ trưởng và 35 bị cáo liên quan được TAND TP Hà Nội khai mở vào hồi 8h30 ngày 3-1-2024, tại trụ sở TAND TP Hà Nội. Đáng chú ý là ngay trước phiên tòa này, Phan Quốc Việt đã bị Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội tuyên phạt 25 năm tù về hai tội danh ở vụ án liên quan đến Học viện Quân y.
Hội đồng xét xử vụ án Kit test Việt Á tại TAND TP Hà Nội gồm 5 thành viên, trong đó có 2 thẩm phán, 3 hội thẩm nhân dân, do Thẩm phán Trần Nam Hà (Chánh Tòa Gia đình, TAND TP Hà Nội) làm chủ tọa. Ngoài ra, còn có 2 thẩm phán và 3 hội thẩm nhân dân dự khuyết. Thư ký phiên tòa là 2 cán bộ tòa án và các thư ký dự khuyết.
Kiểm sát viên thực hành quyền công tố và giám sát hoạt động xét xử là 9 người, bao gồm cả các kiểm sát viên dự khuyết. Hiện, có tổng số hơn 70 luật sư tham gia phiên tòa để bào chữa cho các bị cáo và bảo vệ quyền lợi cho những cá nhân, tổ chức có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Trong đó, ông chủ Việt Á Phan Quốc Việt có 4 luật sư bào chữa; cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long được 4 luật sư bào chữa; cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ (KH-CN) Chu Ngọc Anh có 1 luật sư bào chữa và một số luật sư bào chữa cho 2 bị cáo trong cùng vụ án.
Trong vụ án này, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long bị đưa ra xét xử về tội “Nhận hối lộ”. Bị cáo Phan Quốc Việt (Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á) bị truy tố hai tội danh là “Đưa hối lộ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.
Cựu bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng Bộ KH-CN) bị truy tố cùng về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
34 bị cáo tiếp theo lần lượt bị truy tố về các tội “Vi phạm quy định về quản lý tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Đưa hối lộ”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.
Theo cáo trạng, khi dịch COVID-19 bùng phát, Chính phủ và Bộ KH-CN giao các đơn vị khoa học chủ động nghiên cứu chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.
Với mục đích để Công ty Việt Á được tham gia thực hiện đề tài nghiên cứu kit test xét nghiệm, sau đó chiếm đoạt, biến test thành sản phẩm của công ty để sản xuất, tiêu thụ, Phan Quốc Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó vụ trưởng Vụ KH-CN thuộc Bộ KH-CN) để Việt Á được Bộ KH-CN phê duyệt tham gia phối hợp Học viện Quân y thực hiện đề tài.
Phan Quốc Việt sau đó đề nghị Nguyễn Văn Trịnh (cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ), Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Y tế)... can thiệp, tác động, chỉ đạo để Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, đăng ký lưu hành chính thức kit test xét nghiệm COVID-19.
Khi Việt Á sản xuất thương mại, bán 200.000 test xét nghiệm cho Bộ Y tế, Việt đã nâng khống cơ cấu đơn giá nhưng vẫn được Bộ Y tế hiệp thương, xác định giá 470.000 đồng/ kit test không có căn cứ.
Hồ sơ vụ án thể hiện, trong quá trình phạm tội, Phan Quốc Việt đã đã đưa hối lộ Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Y tế) 2,25 triệu USD; Nguyễn Huỳnh (thư ký của bị cáo Long) 4 tỉ đồng; Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế) 300.000 USD; Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó Vụ KH-CN, Bộ KH-CN) 350.000 USD; Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế) 100.000 USD.
Ngoài ra, ông chủ Kit Test Việt Á Phan Quốc Việt còn chi tiền "cảm ơn" cho bị cáo Nguyễn Văn Trịnh (cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ) 200.000 USD và cựu Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh 200.000 USD.