Chiều nay, Lễ đón chính thức Tổng thống nước Cộng hòa Guinea-Bissau Umaro Sissoco Embaló và Phu nhân được tổ chức trọng thể tại Phủ Chủ tịch. Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân chủ trì lễ đón.
Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của một Tổng thống Guinea-Bissau kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973.
Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống và mong muốn phát triển quan hệ hợp tác nhiều mặt với các quốc gia bạn bè ở châu Phi, trong đó có Guinea-Bissau. Đây là nền tảng quan trọng để hai nước xây dựng tin cậy chính trị và hợp tác cùng phát triển.
Tổng thống Umaro Sissoco Embaló, sinh ra ở Bissau, vào ngày 23 tháng 9 năm 1972, đã kết hôn và có bằng Quan hệ quốc tế của Viện Khoa học Xã hội và Chính trị cao cấp của Đại học Kỹ thuật Lisbon, đồng thời có bằng thạc sĩ về Chính trị, Khoa học và Quan hệ quốc tế của Đại học Complutense Madrid. Nói tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Ả Rập và tiếng Swahili. Ông phục vụ trong lực lượng vũ trang, chuyên ngành Nghiên cứu Quốc phòng tại Trung tâm Quốc phòng Tây Ban Nha và thực hiện các nghiên cứu bổ sung về An ninh Quốc gia tại Brussels, Tel Aviv, Johannesburg, Nhật Bản và Paris. Ông chuyên về các vấn đề châu Phi và Trung Đông cũng như các vấn đề quốc phòng, hợp tác và phát triển quốc tế. Ông là cán bộ quân đội, có quân hàm Đại tướng quân đội. Ông từng là Bộ trưởng Bộ các vấn đề châu Phi và Cố vấn an ninh quốc gia. Ông được bổ nhiệm làm Thủ tướng và Người đứng đầu Chính phủ Cộng hòa Guinea-Bissau vào ngày 13 tháng 12 năm 2016. Ông được bầu làm Tổng thống nước Cộng hòa Guinea Bissau vào ngày 27 tháng 2 năm 2020.
Hiện hợp tác kinh tế giữa hai nước còn khiêm tốn, chủ yếu là trao đổi thương mại. Việt Nam là một trong những thị trường xuất khẩu lớn của Guinea-Bissau. Năm 2023, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt 169,9 triệu USD; trong đó Việt Nam xuất khẩu đạt 1,5 triệu USD và nhập khẩu đạt 168,4 triệu USD (chiếm ¼ tỉ trọng thương mại quốc tế của Guinea-Bissau. Trong cán cân thương mại song phương, Việt Nam là nước nhập siêu. Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Guinea-Bissau gồm: gạo, máy móc thiết bị dụng cụ và phụ tùng, sản phẩm hóa chất, hàng rau quả… Mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam từ Guinea-Bissau là hạt điều thô chiếm 99% giá trị xuất nhập khẩu song phương.
Về nông nghiệp: Việt Nam và Guinea-Bissau chưa có dự án hợp tác cụ thể. Năm 2018, trong chuyến thăm, làm việc tại Việt Nam, Bộ trưởng
Hợp tác trong các vấn đề khu vực và đa phương: Việt Nam - Guinea-Bissau thường xuyên phối hợp, ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương, nhất là trong khuôn khổ Liên hợp quốc. Gần đây, Guinea-Bissau ủng hộ Việt Nam trở thành Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021, Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025.
Việt Nam và Guinea- Bissau đã ký Hiệp định hợp tác văn hoá, kinh tế, khoa học kỹ thuật và thương mại (năm 1994); Bản ghi nhớ về hợp tác thương mại và công nghiệp giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại, Công nghiệp và Nâng cao giá trị các sản phẩm địa phương Guinea-Bissau (năm 2014).
Lệ Hằng
